Onder voortijdig schoolverlaten verstaan we het verlaten van het onderwijs zonder een startkwalificatie op zak te hebben. Het gaat hierbij om jongeren met een leeftijd tussen de 12 en 23 jaar. Bij een startkwalificatie kun je denken aan een havo- of vwo diploma. Ook een mbo diploma op niveau 2 wordt gezien als een startkwalificatie. In de afgelopen jaren is voortijdig schoolverlaten een groter probleem geworden in Nederland. Waar het aantal voortijdige schoolverlaters in de periode van 2011 tot en met 2015 afnam, begon dit aantal in 2016 weer te groeien. De Nederlandse overheid heeft het zich als doel gesteld, om het aantal voortijdige schoolverlaters in de periode tot 2024 terug te dringen tot maximaal 20.000 jongeren.
Op deze pagina lees je meer over voortijdige schoolverlaters en de oorzaak van dit probleem. Voortijdig schoolverlaten komt voor in iedere leeftijdscategorie (tussen 12 en 23 jaar) en op ieder onderwijsniveau.
Aanleiding voortijdige schoolverlaters
Verschillende factoren spelen een rol in het voortijdig schoolverlaten van jongeren. Dit begint direct aan het begin van hun schoolloopbaan. Zo kunnen kinderen met onvoldoende schoolvoorbereiding aan hun loopbaan in het onderwijs beginnen. Iets wat ertoe leidt, dat zij al snel te kampen krijgen met achterstanden op leeftijdsgenootjes en die achterstand maar moeilijk weer overbruggen. Het kan het begin vormen van probleemgedrag. Probleemgedrag kan ook door andere factoren veroorzaakt worden.
Gevolg van de situatie is het blijven zitten van leerlingen. Dit kan op de basisschool zijn, maar bijvoorbeeld ook in het middelbaar onderwijs. Zitten blijven heeft doorgaans geen positieve invloed op het eventueel al ontwikkeld probleemgedrag van het kind. Dit leidt ertoe dat het probleemgedrag zal verergeren en een verwijzing naar bijvoorbeeld speciaal onderwijs of het vmbo op de loer ligt. Vanuit die basis is de kans op spijbelen relatief groot, wat het begin vormt van het definitief vervroegd schoolverlaten.
Problemen thuis en verkeerde vriendengroepen
Op basis van de reeds omschreven beschrijving van voortijdig schoolverlaten, verwacht je wellicht dat dit voornamelijk voorkomt bij jongeren in de lagere onderwijsniveaus. Die gedacht is echter niet correct! Ook op het havo of vwo komt voortijdig schoolverlaten voor. Kinderen kunnen gaan spijbelen, doordat zij bijvoorbeeld in verkeerde vriendengroepen terechtkomen. Ook problemen thuis, vaak gecombineerd met gamen of een soortgelijke verslaving, kan voortijdig schoolverlaten in de hand werken.
Gevolgen voortijdige schoolverlaters
Juist op de situatie thuis hebben ouders een grote invloed! Ouders zouden er alles aan moeten doen, om kinderen in de verschillende fases van hun onderwijsloopbaan moeten ondersteunen. Ondersteunen betekent hierin niet per definitie het bieden van hulp bij het uitvoeren van opdrachten en het leren voor examens. Denk ook aan het stellen van duidelijke grenzen over gamen, hangen op straat, enzovoorts.
Daarbij is het belangrijk om als ouders op de hoogte te blijven van de prestaties die het kind levert. Zowel op de basisschool als op het middelbaar onderwijs worden er ouderavonden georganiseerd, waarbij gesproken kan worden met docenten. Docenten kunnen een beeld geven van de prestaties van je kind. Op basis hiervan kun je vroegtijdig schakelen, wanneer het risico op voortijdig schoolverlaten toeneemt.
RMC wet
De RMC wet, een afkorting voor Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten, beschrijft op welke manier de Nederlandse overheid werkt aan het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters. Zo is in de RMC wet, welke van kracht werd op 1 januari 2002, onder meer vastgelegd dat het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters een taak is voor zowel de gemeente als de schoolbesturen. Een school is verplicht om niet-leerplichtigen tot 23 jaar te melden bij de gemeente. Zo kan de gemeente tijdig ingrijpen en voorkomen dat een voortijdig schoolverlater op het verkeerde pad terecht komt. In veel gevallen zal de gemeente de ouders van de jongere hierbij betrekken.
Aanval op schooluitval
Eerder las je al, dat de Nederlandse overheid er alles aan doet om het aantal voortijdige schoolverlaters terug te dringen tot maximaal 20.000 in 2024. Hiermee probeert de overheid de huidige trend, waarin voortijdig schoolverlaten groeit, om te keren. De zogenaamde aanval op schooluitval is hierin een belangrijk onderdeel. Onderdeel van de aanval op schooluitval is onder meer het inzetten van coaches voor uitgevallen jongeren, om hen terug te helpen op de juiste weg.
Ook worden er speciale klassen georganiseerd voor jongeren die tot op een laat moment twijfelen over hun studiekeuze. Een derde factor hierin is het aanpakken van ziekteverzuim. Op het moment dat een jongere zich regelmatig ziek meldt kan dit immers een eerste teken zijn van voortijdig schoolverlaten.
Denk je zelf na om al vroegtijdig te stoppen met een opleiding of je huidige school, denk dan eens goed na over de toekomst. Welke hbo– of wo-opleiding zou je eventueel wel graag willen volgen? Of welk beroep zou je het liefst willen uitvoeren en welke opleiding past daarbij? Als je namelijk vroegtijdig stopt met school, is je toekomst erg onzeker!
Veelgestelde vragen over voortijdig schoolverlaten
Het komt regelmatig voor dat ons een vraag gesteld wordt over voortijdig schoolverlaten. Wat betekent dit nu eigenlijk en is het een groot probleem in Nederland? Op welke manier werkt de Nederlandse regering aan een oplossing voor voortijdig schoolverlaten? Onderstaand hebben we het antwoord op de meest gestelde vragen alvast voor je op een rijtje gezet. Heb je zelf nog een vraag over dit onderwerp? Stel deze in de reacties onder het artikel.
Wat voor gevolgen zijn er voor voortijdig schoolverlaters?
Voortijdig schoolverlaters missen vaak de aansluiting met de arbeidsmarkt, doordat het voor hen lastig is om een geschikt beroep te vinden. Het maakt dat zij snel op het verkeerde pad belanden zonder hulp.
Waar staat VSV voor?
De afkorting VSV wordt over het algemeen gebruikt voor voortijdig schoolverlaten. Dit komt voor onder jongeren met een leeftijd tussen de 12 en 23 jaar, welke geen startkwalificatie hebben.
Wat is de RMC wet?
De RMC wet, Regionale Meld- en Coördinatiefunctie Voortijdig Schoolverlaten, beschrijft hoe schoolbesturen en gemeenten er samen voor zorgen dat voortijdig schoolverlaten wordt aangepakt.
Hoe kan ik als ouder voortijdig schoolverlaten tegengaan?
Als ouder is het belangrijk om in een vroeg stadium te herkennen, dat het risico op voortijdig schoolverlaten toeneemt bij je kind. Door tijdig in te grijpen kun je het kind ondersteunen en motiveren.
Hoe gaat de overheid voortijdig schoolverlaten tegen?
De overheid is begonnen met de aanval op schooluitval. Met verschillende maatregelen probeert de overheid het aantal gevallen van voortijdig schoolverlaten terug te dringen.
Vragen of opmerkingen? Reageer nu!