Studentenvakbonden

Nederland kent een groot aantal vakbonden, waarvan het CNV, FNV en VCP de meest bekende voorbeelden zijn. Deze vakbonden behartigen de belangen van werknemers. Samen met werkgevers proberen ze tot een passende collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) te komen. Wist je echter dat Nederland ook verschillende studentenvakbonden heeft? In dit artikel lees je meer over hetgeen studentenvakbonden voor Nederlandse studenten doen. En wist je dat studentenvakbonden in Nederland niet alleen zorgen voor het behartigen van de belangen van studenten in de Nederlandse politiek? Ook streven ze naar verbetering op het gebied van bijvoorbeeld vrouwenemancipatie en milieu. 

Verwar de studentenvakbonden overigens niet met studentenverenigingen, zoals die actief zijn in de grootste studentensteden. In de volksmond noemt men een studentenvakbond regelmatig studentenvereniging. De activiteiten van een studentenvakbond komen echter in geen enkel opzicht overeen met die van een vereniging. Daarbij richt een studentenvakbond zich ook op studenten van het mbo en hbo. Een studentenvereniging heeft vaak alleen leden die studeren binnen het wo.

Nederlandse studentenvakbonden 

Nederland kent verschillende studentenvakbonden. De vakbonden kunnen per onderwijsinstelling worden opgericht, maar bijvoorbeeld ook per stad of per land als geheel. Naast Nederland kennen ook verschillende andere Europese landen grote studentenvakbonden. Hoewel het aantal leden van studentenvakbonden langzaamaan terugloopt, zijn er nog diverse organisaties actief in Nederland. Onderstaand vind je een compleet overzicht van de bestaande Nederlandse studentenvakbonden. 

[loop type=organisaties] [/loop]

Mis je nog een studentenvakbond?

Ken jij nog enkele studentenvakbonden, maar staan ze er hierboven niet bij? Neem dan even contact op met tdejong@studiegids.nl. Zo houden we gezamenlijk deze lijst zo compleet mogelijke voor alle (toekomstige) studenten!

Heb je nog vragen over een studentenvakbond of over studentenvakbonden in het algemeen? Laat je reactie achter en zowel wij als de bezoekers kunnen je helpen deze vraag te beantwoorden!

Geschiedenis

Studentenvakbonden in Nederland hebben een relatief korte geschiedenis. De eerste vakbonden kwamen voort uit de bezetting van de hogeschool in Tilburg en het Maagdenhuis in Amsterdam in 1969. In de jaren die volgden hebben de studentenvakbonden zich verschillende keren ingezet voor een verbetering van het onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Niet zonder succes! Onder meer de oprichting van meer praktijkgericht onderwijs en bijvoorbeeld wetenschapswinkels kwamen voort uit deze acties. Naast het niveau van het onderwijs, staan zaken als de hoogte van het collegegeld en de huisvesting voor studenten regelmatig op de agenda van studentenvakbonden in Nederland. 

Een bekende leus, naar aanleiding van een aangekondigde verhoging van het collegegeld was: “1000 gulden… nooit!”. De leus werd bedacht en gescandeerd door de Algemene Studentenvereniging Amsterdam (ASVA). Helaas was deze minder poging minder succesvol! Het collegegeld werd in 1972 alsnog verhoogd. 

Zaken waar studentenvakbonden zich tegenwoordig veelal op richten: 

• De belangen van studenten (MBO, HBO, WO) verdedigen, voornamelijk op het gebied van huisvesting en collegegeld. Voorheen werd ook veel actie gevoerd voor het behoud van de studiefinanciering. 
• Het streven naar een beter onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Het collegegeld moet op de juiste wijze besteed worden binnen het onderwijs. 
• Het verbeteren van de faciliteiten voor studenten binnen onderwijsinstellingen. Denk aan computers, grotere collegezalen, enzovoorts. 
• Het contact leggen tussen studenten en overheidsorganen. Ook worden de belangen van studenten behartigd richting de beleidsmakers op onderwijsinstellingen zelf. 
• Het op periodieke basis organiseren van debatten, maar ook demonstraties, acties en bezettingen als dat noodzakelijk blijkt. 

Een speciale vereniging in de onderwijswereld is NWS, wat staat voor Nederlandse Wereldwijde Studenten. Dit platform ziet zichzelf niet als een studentenvakbond, maar behartigt wel de belangen van Nederlandse studenten. Het gaat hierbij specifiek om Nederlandse studenten die in het buitenland studeren. De organisatie is sinds 2007 actief en heeft inmiddels meer dan 3.500 leden. Deze (oud-)studenten studeren in maar liefst dertig verschillende landen. De stichting is gevestigd in Amsterdam. Voorheen werd de naam van deze organisatie afgekort tot NEWS. Sinds 2012 is dit veranderd naar NWS. 

Reeds opgeheven studentenvakbonden 

Een trend van individualisering binnen de onderwijswereld heeft ertoe geleid dat het aantal leden van studentenvakbonden afneemt. Het maakt dat sommige studentenvakbonden hun activiteiten hebben moeten staken. Onderstaand hebben we studentenvakbonden op een rijtje gezet, die inmiddels niet meer bestaan.

• Studentenvakbeweging (SVB) – een landelijke studentenvakbond, opgericht in 1963 door Ton Regtien. Eind jaren zestig radicaliseert de SVB maar wordt verlamd door ideologische discussies. In 1970 worden de activiteiten gestaakt.
• eLSU – Limburg, Hogeschool Zuyd, Universiteit Maastricht, Fontys Hogescholen
• FLeS – Leeuwarden, NHL Hogeschool, Christelijke Hogeschool Nederland en het Van Hall Instituut
• HASU – Landelijk, alle agrarische hogescholen
• Studentenvakbond NSEM – Maastricht, Universiteit Maastricht
• SVE – Ede, Christelijke Hogeschool Ede
• Tilburgse Studenten Federatie TSF, 1977-1980
• VSVb – Vlissingen, Hogeschool Zeeland
• WSO – Wageningen, Wageningen Universiteit (opgeheven in 2011)